Dorothé Schubarth
musicóloga, compositora e docente
Tras facer estudos musicais na súa cidade natal, ampliounos logo en Colonia e Múnic.
Rexistrou, xunto con Antón Santamarina, o Cancioneiro popular galego.
Traxectoria
En 1978 chegou a Galicia durante as súas vacacións, coa intención de coñecer a súa música popular. A que ía ser unha breve estadía de descanso deveu, grazas a unha bolsa da Fundación Barrié, en anos de pescudas, viaxes, entrevistas con informantes e centos de gravacións perfectamente conservadas. En 1984, despois dun intenso traballo de recollida, da análise, clasificación e estudo dese material, para o que contou coa colaboración do profesor Antón Santamarina, foi publicado o Cancioneiro popular galego, en sete volumes, nunha edición patrocinada pola Fundación Barrié.
Esta obra está considerada o máis amplo repertorio da musical popular de tradición oral galega. Os musicólogos que até aquel momento fixeran estudos sobre a música popular ficaran na superficie do traballo, realizando compilacións de cantigas. Pola contra, Schubarth levou a cabo unha análise en profundidade das melodías, achegando unha proposta crítica de clasificación e propondo teorías sobre as orixes dos diferentes tipos. Ademais, foi a primeira que recoñeceu a importancia das informantes, sendo a primeira pescudadora culta que recolleu os seus nomes. Foron cinco anos de traballo arreo por aldeas, montes e corredoiras, que non remataron coa publicación dos materiais, senón que crearon un vínculo permanente da musicóloga con Galicia. Algunhas das persoas que lle serviron de informantes seguen mantendo a relación con ela.
No ano 2014 doou os seus rexistros sonoros, 248 CD (copias dixitalizadas das gravacións orixinais) coas correspondentes transcricións a cargo de Antón Santamarina, ao Museo do Pobo Galego, onde foron incorporados ao seu arquivo dixital e ao Consello da Cultura Galega que permite o seu acceso no Arquivo Sonoro de Galicia. Neste mesmo ano, a plataforma de crítica literaria feminista A Sega dedicoulle o Día das Galegas nas Letras. No ano 2020, elaborouse o documental Dorothé na Vila que mostra e reflexiona sobre o traballo de campo realizado pola musicóloga suíza case medio século antes.
Arquivo Sonoro
Fonte: Consello da cultura Galega
Os traballos de transcrición das letras do material recollido son froito da colaboración imprescindible de Antón Santamarina, catedrático de Filoloxía Románica da USC e membro da Real Academia Galega. Finalmente, en 1984, a Fundación Barrié publica o Cancioneiro Popular Galego, obra magna sobre a nosa música. En palabras do musicólogo Padre Calo, “un libro ao que non é aventurado cualificar como a máxima achega xamais intentada cara á conservación e coñecemento do folclore musical de Galicia”.
Cómpre destacar que Dorothé Schubarth introduce parámetros de clasificación musical e metodoloxías de traballo descoñecidos en Galicia ata ese momento e dignifica o papel das e dos informantes, sacándoos do anonimato en que estaban. Por outra banda, o seu material serve para o estudo das variantes dialectais e os usos do galego.
A finais dos anos 90, Dorothé Schubarth deposita no Consello da Cultura Galega as casetes orixinais, os 248 CD coa súa dixitalización e 19 carpetas con transcricións e notas manuscritas. Este material está dispoñible para consultas presenciais nas instalacións do Arquivo Sonoro de Galicia.